Từ thời các ông, các bà cho đến mãi các thế hệ về sau, không ai rõ về nguồn gốc thực sự của Tết Trung thu, nhưng tương truyền qua nhiều đời rằng đây là một ngày lễ có từ nền văn minh lúa nước của nước Đại Việt ta. Đó chính là lễ hội trăng tròn được diễn ra vào mùa thu, được khắc họa trên mặt trống đồng Ngọc Lũ. Thuở xưa, trung thu là khoảng thời gian người nông dân hoàn thành việc thu hoạch vụ mùa nên tổ chức vui chơi, ăn mừng và cầu nguyện cho một mùa màng sau bội thu hơn nữa.

Kể từ đó cho đến nay, Tết trông trăng mỗi năm đã trở thành ngày lễ quan trọng, là thời gian để mọi người có dịp sum họp gia đình, bày tỏ lòng yêu kính với tổ tiên, ông bà, họ hàng. Đặc biệt trẻ em nhà nào cũng như nhà nào, rất háo hức chờ mong đến rằm tháng 8 để phá mâm cỗ trung thu.

Mỗi năm chỉ có 1 dịp để trẻ con nhà nào nhà nấy trông trăng, phá cỗ; người lớn thì tất bật bày biện mâm cỗ trung thu. Hãy cùng SmartTravel khám phá xem trong mâm cỗ trung thu 3 miền Bắc - Trung - Nam có gì khác nhau nhé!

Mâm cỗ Trung Thu miền Bắc có gì mà khiến nhiều người trầm trồ đến thế?

Thu đến, thật không quá lời khi nói đất trời miền Bắc như khoác lên mình chiếc áo mới, tiết trời mang theo thứ không khí trong lành và nền nhiệt cả ngày luôn khiến chúng ta cảm thấy thoải mái vô cùng. Những chiếc lá đang xanh mởn của mùa hè bỗng chuyển vàng rồi dần dần rụng xuống hay những tia nắng chiều thu không quá gắt. Tất cả mọi thứ đều mang nét gì đó tao nhã. 

Mâm cỗ trung thu miền Bắc không đặt nặng về hình thức, nhưng mọi thứ cần phải chuẩn bị đủ đầy. Người dân sẽ sắm sửa đầy đủ  quả xanh quả chín, ngũ sắc ngũ vị mang đầy những ý nghĩa tượng trưng như: quả hồng chín đỏ mọng là niềm hy vọng vào ngày mai tươi sáng hơn, quả bưởi mọng nước tượng trưng cho điều tốt lành, quả chuối trứng cuốc chín vàng biểu hiện cho sự giàu sang phú quý, quả na tròn mang theo mong ước sinh sôi, quả lựu chứa đựng niềm tin vào những điều may mắn mà người dân mong muốn có được. Ngoài ra không thể thiếu bánh nướng, bánh dẻo được làm theo hình tròn và vuông đại diện cho đất trời, thể hiện sự vẹn nguyên, đủ đầy, viên mãn và mong ước tự do, hạnh phúc của con người. 

Một mâm cỗ trông trăng sẽ được bày biên bắt mắt vì đây là tết dành cho trẻ em, ví dụ như quả bưởi sẽ được kết thành chó bông, đèn ông sao, ông tiến sĩ giấy và bông hoa được làm bằng giấy màu. Sở dĩ trong mâm cỗ trung thu thường có ông tiến sĩ giấy vì đây là biểu tượng cho những người học hành giỏi giang, đỗ đạt quan lớn thuở xưa. Ngày nay, người ta vẫn thường bày ông tiến sĩ giấy với mong muốn con cháu mình ngoan ngoãn, tương lai sáng lạn. 

Mâm cỗ trung thu miền Trung có gì?

Mâm cỗ trung thu miền Trung sẽ có đôi phần khác biệt với những gì xuất hiện trong mâm cỗ trung thu miền Bắc. Người dân các tỉnh thành miền Trung sẽ không quá câu nệ, họ có gì cúng nấy, chủ yếu dùng lòng thành tâm dâng kính tổ tiên và bày biện để trẻ con phá cỗ. Các loại quả dùng dâng mâm rất đa dạng, phong phú, bao gồm đu đủ, mãng cầu, xoài, sung, cam, chuối, táo, bưởi, nho, dưa hấu, dứa… Cách bày mâm cúng ở miền Trung sẽ là quả to nặng thì đặt ở dưới, quả nhỏ nhẹ thì để xen kẽ bên trên sao cho đẹp mắt. Có thể cài thêm bông cúc cho thêm màu sắc. 

Bên cạnh đó, điểm độc đáo nhất ở trung thu miền Trung có lẽ là những màn diễn xướng độc đáo, những trò chơi dân gian thú vị và hoạt động thả đèn hoa đăng với lời nguyện cầu may mắn và tạ ơn trời đất. Địa điểm nổi bật nhất có lẽ phải kể đến Hội An rực rỡ đèn lồng.

Mâm cỗ trung thu miền Nam thì sao? 

Mâm cỗ trung thu miền Nam thường có mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài, ghép thành một lời cầu mong rất ý nghĩa “cầu sung vừa đủ xài”. Ngoài ra, trên mâm cỗ thường có thêm một cặp dưa hấu ruột đỏ tượng trưng cho may mắn và trái thơm tượng trưng cho con cháu đông vui, có nếp, có tẻ. Người ta thường bày những quả to, nặng như dừa, mãng cầu, đu đủ lên trước để tạo thế rồi mới xếp những quả nhỏ hơn lên theo hình tháp, riêng đối với cặp dưa hấu thì để hai bên. 

Ngoài ra, mâm cỗ trung thu miền Nam cũng không thể thiếu bánh nướng, bánh dẻo truyền thống. Thưởng thức miếng bánh ngọt đượm vị cùng ly trà thơm có chút dư vị chan chát tạo hậu vị thật khó tả.

Cùng SmartTravel bày cỗ trung thu

Mâm cỗ trung thu mang ý nghĩa biểu trưng cho sự sung túc, đầy đủ, hạnh phúc và bình yên trong cuộc sống? Các loại trái cây chúng ta bày cần phải thể hiện rõ tính đan xen giữa các màu đỏ, cam thuộc dãy màu nóng với màu lạnh là màu xanh, tím đen… Khi chọn các loại quả bạn cũng cần lưu tâm tới ý nghĩa của từng loại quả riêng biệt. 

Ngoài ra bạn còn cần phải chuẩn bị những loại vật dụng sau: 

Đèn lồng trung thu: Ở đây, đèn lồng trung thu sẽ tượng trưng cho mặt trăng, theo quan niệm người Việt khi bạn thắp đèn ông sao lên sẽ giúp xua đuổi ma quỷ, mang những điều may mắn đến. 

Trà: Sau khi thắp hương ông bà, tổ tiên, bạn sẽ nhâm nhi một tách trà nóng với miếng bánh trung thu, trong không khí đoàn viên như vậy thì còn gì tuyệt vời hơn nữa. 

Hoa tươi: Chúng ta nên chọn những loại hoa tươi, nhiều màu sắc như hoa cúc, hoa đồng tiền, hoa huệ để thắp hương tổ tiên ngày rằm tháng 8. 

Bánh trung thu: Bánh trung thu là lời chúc cho cuộc sống luôn tròn đầy, viên mãn. Hai loại bánh này tượng trưng cho lời cảm tạ đất trời đã cho một năm an bình, mùa màng bội thu.

Phá cỗ trung thu như thế nào?

Sau khi chuẩn bị đầy đủ và tươm tất đồ cho mâm cỗ trung thu, mọi gia đình sẽ dùng chính mâm cỗ đó để cúng đất trời, tổ tiên. Người lớn trong nhà sẽ đặt mâm cỗ ở giữa sân nếu là nhà trệt và ngoài ban công nếu là chung cư, miễn sao chỗ bày mâm phải sạch sẽ và rộng rãi nhất trong nhà. Theo quan niệm người Việt khi trăng rằm lên đến đỉnh, đất trời, tổ tiên cũng đã “nhận” được tấm lòng thành của con cháu cũng là lúc cả gia đình quây quần bên nhau để phá cỗ Trung thu. 

Người lớn sẽ mang bánh kẹo, hoa quả chia đều để mọi người cùng thưởng thức. Những chiếc bánh dẻo, bánh nướng sẽ được cắt ra, bày lên bàn để các thành viên trong gia đình cùng nhâm nhi và cảm nhận hương vị của ngày Tết đoàn viên. Trẻ em vừa ăn bánh, kẹo, vừa rước đèn lồng và ngân nga những bài hát Trung thu một cách rộn ràng. Đây là hoạt động ý nghĩa giúp mọi người cùng nhau tận hưởng không khí đầm ấm, sum vầy của ngày Tết đoàn viên.  

Quà nào bằng gia đình sum họp, Tết nào vui bằng Tết đoàn viên. Hãy cùng quay về bên những người thân yêu, để cùng phá cỗ trông trăng và tận hưởng những giây phút thật ý nghĩa nhé.